Da dày – Thick skinned

“Thick–skinned” là da dày. Nếu da chúng ta dày một tí thì đụng chạm nhau ít đau. Da mỏng quá thì hơi một tí là bị trầy xước nhức nhối.

Nguời có da mỏng là người hay có tự ái vặt, chưa trưởng thành. Ai phê phán nhẹ một câu là giận một đời. Không ai dám phê phán những người da mỏng. Nói chuyện với người da mỏng thì phải để ‎ý từng từ. Khen họ thì được nhưng phê phán, dù là phê phán kiểu xây dựng, thì cũng phải cực kỳ cẩn thận, cứ như là đi trên vỏ trứng. Nói chung là phải nâng họ như nâng trứng, hứng như hứng hoa.
Đây là lọai người không bao giờ khá được, không thể sống tích cực trong đời sống, không thể hòa mình cũng xã hội, không thể lãnh đạo ai. Sống tích cực với xã hội hay lãnh đạo là phải gặp nhiều phê phán thường xuyên, mà các quí vị da mỏng thì không chịu được phê phán.
Trong thế giới năng động ngày nay, mọi người, mọi tập thể đều cạnh tranh, từ cấp làng xã, đến thành phố, đến quốc gia, đến quốc tế. Ngoài cạnh tranh kinh tế về mua bán, đầu tư, tìm việc làm, ngay cả nói năng cũng là cạnh tranh. Một câu nói trên Internet có thể được nhiều người khen, nhưng khối kẻ chê.
Mà trong cạnh tranh, đụng chạm là phải đau. Không cách nào để các cầu thủ trên sân bóng tránh đụng chạm. Mỗi đụng chạm nhẹ đều có thể làm cầu thủ lăn quay ra sân nín thở 1 hay 2 phút. Và đụng chạm bạn mình cũng gây thương tích, chứ không hẳn chỉ là chạm “địch”.

Phải có da dày, phải chịu được những đụng chạm, chế giễu, châm chọc, mạ lị thì ta mới có thể vào cuộc cạnh tranh của đời sống ngày nay. Thời làm nông chỉ biết vui với con trâu cái cày qua rồi. Áp lực cạnh tranh ngày nay đi đến mọi ngõ ngách trên thế giới, ép buộc mọi người vào cuộc chơi, và phải dày da một tí!
Từ “thick–skinned” là từ nói đến hàng ngày khi người ta nói đến teamwork (cách làm việc nhóm) và đức điềm tĩnh, để nhận phê phán từ bạn mình cũng như tấn công từ kẻ địch. Vì nó thuộc hàng tiếng lóng cho nên người ta ít viết nó ra, nhưng thỉnh thoảng ta cũng thấy “thick–skinned” là một tiêu chuẩn đòi hỏi kể ra trong một quảng cáo tìm nhân viên.
Dù viết ra hay không viết ra, “da dày” vẫn đương nhiên là yếu tố hàng đầu khi tìm người làm việc. Không ai dám tuyển nhân viên mà mình không dám phê bình – loại nhân viên mà nói nhẹ một câu là chị chàng (hay anh chàng) đã xem như là động đất tận thế đến nơi. Tất cả mọi người quản lý đều mơ ước có một nhân viên mà mình có thể nói rất giản dị: “Em nói chuyện cách đó không được, nhiều khách hàng sẽ rất bực mình mặc dù họ không nói gì”. Và người nhân viên sẽ đương nhiên trả lời: “Ồ vậy hả anh, em không biết. Cám ơn anh nha”.
Đến cấp cao một tí, thì kỹ năng lãnh đạo đòi hỏi người ta phải có da dày để nếu đang đọc diễn văn mà bị một vị khán giả la ó ném trứng thối thì có thể giễu một câu nào đó như là “Wow, đang đói bụng mà có trứng ốp la thế này thực là tốt” trong khi an ninh đưa vị khán giả điên đó ra ngoài. Tức là khả năng cười khi bị người ta làm nhục. Đó là công lực lãnh đạo của mình – đức điềm tĩnh của người đã lớn.
Trong văn hóa Việt Nam có câu “Mặt dày mày dạn” hay “Mặt trơ, trán bóng, mũi mạ kền”. Đây đều là các thành ngữ ám chỉ người xấu, tính xấu. Nhưng có lẽ cũng vì vậy mà người Việt ta cũng là chúa tự ái vặt. Chưa bị đụng thì đã “thà chết còn hơn chịu nhục”. Coi bộ bạo động và cái chết còn nhỏ hơn là vài ba chữ đụng chạm tới ông/bà!
Ồ, nhưng là chưa chắc chỉ người Việt. Ngày xưa, các Samurai của Nhật cũng được huấn luyện quan trọng hóa cái tôi vĩ đại đến mức huyền thọai, đến mức ai mà chạm “DANH DỰ” của Samurai chỉ vì một câu nói như là “Đồ mất trí” thì phải tỉ thí với Samurai đến chết. Nếu Samurai lại đánh thua không rửa nhục được, mà người kia lại nhân hậu quá không cho một dao ân huệ để về chầu lãnh chúa, thì Samurai cũng tự Harakiri mổ bụng để rửa danh. Ôi, một chữ DANH mà nhà Phật gọi là hư ảo! Ôi, truyền thống đó không đáng gọi là tự ái vặt của trẻ con sao?

Vậy thì nếu ta có thể bỏ đi cái danh, cái tôi vĩ đại, cái tự ái vặt, cái lớp da mỏng dính trên mặt mà dày da một tí và cái tôi không biết đau một tí, thì có lẽ là ta sẽ đến gần các bậc thánh nhân một bậc, và thế giới trong tâm ta, cũng như thế giới của gia đình ta, xí nghiệp ta, tổ quốc ta sẽ hòa bình vui vẻ hơn một bậc.
Trần Đình Hoành
http://dotchuoinon.com/

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *